Wiedźmin (ang. The Witcher) – amerykańsko-polski telewizyjny serial fantasy, stworzony przez Lauren S. Hissrich na podstawie książek Andrzeja Sapkowskiego o wiedźminie Geralcie.
Akcja serialu, osadzonego w inspirowanej średniowieczem krainie znanej jako Kontynent, przedstawia losy Geralta z Rivii (Henry Cavill) – najemnego łowcy potworów, który znajduje swoje przeznaczenie w młodej księżniczce Cirilli (Freya Allan) i czarodziejce Yennefer (Anya Chalotra). Pierwsza seria zrealizowana została na podstawie wybranych opowiadań ze zbiorów Miecz przeznaczenia i Ostatnie życzenie, które poprzedzają tzw. sagę o wiedźminie i zostały wykorzystane do zarysowania poszczególnych postaci, zanim po raz pierwszy spotkają się ze sobą.
Ośmioodcinkowa pierwsza seria udostępniona została w całości 20 grudnia 2019 w serwisie Netflix. 13 listopada zapowiedziano realizację drugiej serii, której premierę zaplanowano na 2021 rok. Po opóźnieniu wywołanym pandemią koronawirusa drugą serię zaczęto realizować w Wielkiej Brytanii latem 2020. W ekipie została zmieniona część twórców, m.in. krytykowani twórcy kostiumów.
Na platformie można obejrzeć także półgodzinny film dokumentalny „Jak powstawał »Wiedźmin«”.
W Blaviken Geralt otrzymuje od maga Stregobora propozycję zabicia Renfri, przywódczyni bandytów, ale Wiedźmin odmawia. Następnie Renfri proponuje mu kontrpropozycję i go uwodzi. Geralt daje jej ultimatum, a Renfri opowiada mu o dziewczynie, która będzie jego przeznaczeniem. Wiele lat później królestwo Cintry zostaje podbite przez Nilfgaard. Jedną z ocalałych z rzezi stolicy jest księżniczka Cirilla, ścigana przez Cahira. Szukając Geralta z Rivii zostaje schwytana, ale ujawniają się jej magiczne zdolności, pozwalając jej uciec.
Yennefer, garbata dziewczyna z królestwa Aedirn, zostaje sprzedana przez ojczyma czarodziejce. Zabrana do Aretuzy rozpoczyna tam przymusową naukę u Tissaii de Vries, żeby zostać czarodziejką. Nawiązuje przyjaźń z Istreddem i wyjawia mu, że jest ćwierć krwi elfką. Tissaia i Stregobor używają Yennefer i Istredda do szpiegowania się wzajemnie. Geralt spotyka wędrownego trubadura Jaskra i przyjmuje zlecenie na zabicie „diabła”. Spotykają króla elfów, Filavandrela, który ich więzi, a potem uwalnia. Ciri spotyka w lesie chłopca imieniem Dara i odnajduje obóz dla uchodźców. Uświadamia sobie, że Dara jest elfem, a on znów ją ratuje przed pościgiem Cahira.
Yennefer i Istredd, obecnie kochankowie, kończą trening. Yennefer zostaje pełnoprawną czarodziejką, która ma szansę uleczyć swój wizerunek. Bractwo Czarodziejów stara się odpowiednio rozplanować umieszczenie magów na dworach, żeby wzmocnić swoją pozycję. Yennefer zostaje przydzielona do Nilfgaardu i zrywa z Istreddem, a następnie przechodzi bolesną transformację. Yennefer oczarowuje króla Aedirn, żeby wziął ją za swoją doradczynię. Doradczyni króla Foltesta, czarodziejka Triss Merigold, zatrudnia Geralta do pomocy z potworem terroryzującym Temerię. Geralt identyfikuje potwora jako strzygę, bestię zrodzoną z klątwy. Będąca w transie Ciri wkracza w gęsty las Brokilonu.
Yennefer nie udaje się uratować niemowlęcia, córki królowej Kalis z Lyrii, przed atakiem skrytobójcy. Geralt udaje się na przyjęcie zaręczynowe księżniczki Pavetty z Cintry jako ochroniarz Jaskra. Podczas przyjęcia księżniczka sprzeciwia się swojej matce i na swojego męża wybiera Dunyego – rycerza obciążonego oszpecającą klątwą. Geralt ratuje mężczyznę przed śmiercią z rąk królowej Calanthe i jej dworzan, pytany o nagrodę powołuje się na prawo niespodzianki, nie wiedząc, że Pavetta spodziewa się dziecka. W Brokilonie Ciri spotyka się z Eithné. Fringilla Vigo i Cahir wpadają na ślad Ciri.
Geralt i Jaskier znajdują butelkę z dżinnem i uwalniają go. Stworzenie rani Jaskra – Geralt w poszukiwaniu pomocy trafia do Yennefer. Czarodziejka leczy Jaskra i próbuje spętać dżinna, co grozi zniszczeniem miasta. Geralt wykorzystuje swoje życzenia do dżinna, żeby ją ocalić i związać z nią swój los. Cahir zatrudnia dopplera, który zabija Myszowora i przyjmuje jego postać, podstępem doprowadzając Ciri do opuszczenia Brokilonu.
Geralt zostaje wynajęty przez Borcha Trzy Kawki, jako członek ekspedycji polującej na smoka. Wśród innych chętnych do zabicia stworzenia jest rycerz, któremu pomaga Yennefer. Ostatecznie Geralt i Yennefer godzą się, a wiedźmin wyjawia czarodziejce, że jego trzecie życzenie łączy ich losy. Ciri odkrywa, że Myszowór jest dopplerem i ucieka od niego, ale drogi Ciri i Dary się rozchodzą.
Kiedy Nilfgaard rusza na Cintrę, Geralt postanawia powołać się na prawo niespodzianki i odebrać Ciri od Calanthe, żeby zapewnić jej bezpieczeństwo. Królowa podstawia fałszywą Ciri, a następnie więzi Geralta, kiedy ten odkrywa podstęp. Wobec zbliżającej się agresji Nilfgaardu, Bractwo Czarodziejów postanawia zachować neutralność i nie ratować Cintry, której stolica zostaje splądrowana i zniszczona. Calanthe na łożu śmierci wysyła Ciri na poszukiwania Geralta.
Tissaia de Vries, Vilgefortz, Triss, Yennefer i inni czarodzieje udają się do Sodden, gdzie walczą z Nilfgaardczykami, prącymi dalej na północ po zniszczeniu Cintry. Ciri zostaje przygarnięta przez chłopkę. Geralt ratuje kupca przed trupojadami, odnosząc przy tym rany i popadając w malignę, w której widzi swoją matkę, Visennę. Kupiec zabiera Geralta na swoją farmę – tę samą, na którą trafiła Ciri. Wiedźmin i księżniczka odnajdują się.
W 2015 roku Tomasz Bagiński poinformował, że pracuje nad nową produkcją filmową na podstawie sagi o wiedźminie. W międzyczasie filmową adaptacją twórczości Sapkowskiego zainteresowany był również Netflix, który niemal doprowadził do rozpoczęcia prac nad pełnometrażowym filmem. Kelly Luegenbiehl, wiceprezes ds. produkcji międzynarodowych, uznała, że zamiast zamykać ośmiotomowy cykl w jednym filmie, lepszym rozwiązaniem będzie zrealizowanie serialu. W maju 2017 platforma Netflix zapowiedziała, że wyprodukuje anglojęzyczny serial o wiedźminie na podstawie prozy Andrzeja Sapkowskiego, którego jednym z reżyserów będzie Bagiński. Współproducentami zostały: Stillking Films, polska spółka Platige Image i in.
W grudniu 2017 doniesiono, że showrunnerką produkcji będzie Lauren S. Hissrich. W kwietniu 2018 Schmidt zapowiedziała, że pierwsza seria będzie składała się z ośmiu odcinków. Poinformowała ona także, że zostanie ona nakręcona w Europie Środkowej. We wrześniu tego samego roku ogłoszono, że do roli tytułowego bohatera, Geralta z Rivii został wybrany Henry Cavill. W tym samym miesiącu podano także oficjalną listę reżyserów produkcji, na której znaleźli się Alik Sacharow, Charlotte Brändström oraz Alex Garcia Lopez. Zabrakło w niej jednak Tomasza Bagińskiego, który z powodu zaangażowania w innych przedsięwzięciach pozostał jedynie producentem pierwszej serii. W 2017 roku poinformowano, że Andrzej Sapkowski będzie konsultantem kreatywnym, ale w styczniu 2018 roku autor zaprzeczył, że będzie miał jakikolwiek bezpośredni udział w produkcji serialu. W kwietniu 2018 spotkał się jednak z Hissrich, a w maju ta oznajmiła, że jest on częścią projektu.
W październiku 2018 podano pełną obsadę produkcji. Kręcenie zdjęć głównych rozpoczęło się 31 października na Węgrzech. W marcu 2019 produkcję serialu przeniesiono na Wyspy Kanaryjskie w celu nakręcenia kolejnych scen. Miesiąc później plan filmowy został przeniesiony do Polski (zamek Ogrodzieniec). Kręcenie zdjęć głównych pierwszej serii zakończono pod koniec maja 2019.
Scenariusz pierwszej serii ma nieliniową strukturę, według Hissrich inspirowaną Dunkierką Christophera Nolana. Yennefer i Ciri otrzymały w niej więcej czasu, żeby widzowie mogli lepiej zapoznać się z tymi postaciami – ich przeszłością i motywacjami. Druga seria zbudowana zostanie na fundamentach pierwszej, ma być bardziej liniowa, a postacie mają częściej dzielić ze sobą sceny.
W kwietniu 2019 roku zapowiedziano, że premiera serialu będzie miała miejsce pod koniec roku. Pierwszą zapowiedź zaprezentowano 19 lipca podczas konwentu San Diego Comic-Con. Pierwszy pełny zwiastun pokazano 31 października w ramach Lucca Comics & Games, z kolei finalny udostępniono 12 grudnia.
16 grudnia 2019 w Londynie odbyła się uroczysta premiera serialu z udziałem m.in. Hanry’ego Cavilla, Anyi Chalotry i Freyi Allan oraz producentów. 18 grudnia na torze Służewiec odbyła się uroczysta polska premiera.
Serial spotkał się z mieszanym przyjęciem ze strony krytyków. W agregatorze recenzji Rotten Tomatoes 67% z 85 recenzji jest pozytywne, a średnia ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 6,06. z kolei w agregatorze Metacritic średnia ważona ocen z 17 recenzji wyniosła 53 punkty na 100. Oceny wystawione przez użytkowników obu serwisów były z reguły bardziej pozytywne.
Erik Kain z „Forbesa” stwierdził w swojej recenzji: „Jeśli szukasz oryginalnego mrocznego fantasy z elementami horroru, nagością oraz mnóstwem krwi i przemocy (oraz potworami), nie szukaj dalej”. James Whitbrook z io9 napisał: „Jeżeli przebrniesz przez trudne pierwsze odcinki, z rzadka przerywane fajną walką albo ciekawą postacią, to Wiedźmin powoli, ale pewnie staje się świetnym kawałkiem krwawej i szokującej rozrywki”. Darren Franich z „Entertainment Weekly” wystawił pierwszej serii najniższą możliwą ocenę – F – stwierdzając, że „jego przeznaczeniem jest nigdy już nie wracać do tego festiwalu nudy” i wywołując kontrowersje przyznaniem się, że przeskoczył od razu do piątego odcinka.
O pierwszej serii pozytywnie wypowiedział się Andrzej Sapkowski: „Jestem bardziej niż zadowolony z tego, jak Henry Cavill wypadł w Wiedźminie. To prawdziwy profesjonalista. Tak jak Viggo Mortensen stał się Aragornem, tak Henry stał się Geraltem – i na zawsze nim pozostanie”. Dodał również: „Będę szczęśliwy, jeśli widzowie – i czytelnicy – wyniosą z tego coś, co ich w jakiś sposób wzbogaci. Mam też szczerą nadzieję, że widzowie – i czytelnicy – będą się tym pasjonować, w każdym aspekcie”.