Elena Ferrante

Elena Ferrante – pseudonim włoskiej powieściopisarki lub włoskiego powieściopisarza o nieznanej oficjalnie tożsamości. Międzynarodową popularność Ferrante przyniósł tak zwany cykl neapolitański (powieści Genialna przyjaciółka, Historia nowego nazwiska, Historia ucieczki i Historia zaginionej dziewczynki), cieszący się uznaniem krytyków i czytelników. W 2016 roku tygodnik „Time” umieścił Ferrante na liście 100 najbardziej wpływowych osób na świecie.

Nie wiadomo, kto kryje się pod pseudonimem Elena Ferrante. Przed publikacją swojej pierwszej powieści Ferrante zapowiedziała wydawcy, że nie będzie udzielała wywiadów, ponieważ zrobiła już wystarczająco dużo dla powieści – napisała ją.

Istnieją różne hipotezy na temat jej tożsamości. Według jednej z nich pod pseudonimem Elena Ferrante kryje się grupa pisarzy. Jednak przeciwko tej hipotezie przemawia spójny styl i tematyka wszystkich utworów. Istnieje także teoria, że Elena Ferrante to w rzeczywistości pochodzący z Neapolu pisarz Dominico Starnone. Teoria ta wywodzi się z badań grupy matematyków, którzy przeanalizowali twórczość Ferrante i jej język za pomocą specjalnego oprogramowania i ustalili, że przypomina ono język Starnone. Wśród innych możliwych tożsamości wymieniano także tłumaczkę Ferrante na angielski, Ann Goldstein oraz profesora historii, Marcella Marmo.

W 2003 na podstawie wywiadów oraz opublikowanej korespondencji Ferrante z wydawcami, krytyk literacki John Wood ustalił, że Ferrante wychowała się w Neapolu, jednak okresowo mieszkała poza granicami Włoch, jest matką, jednak obecnie nie jest zamężna oraz zajmuje się nauczaniem.

W 2016 roku dziennikarz Claudio Gatti opublikował wyniki śledztwa przeprowadzonego na zlecenie czasopisma „Il Sole”. Jego zdaniem pod pseudonimem Elena Ferrante kryje się mieszkająca w Rzymie tłumaczka Anita Raja. Raja tłumaczy z języka niemieckiego. Jako tłumaczka związana jest z wydawnictwem, w którym publikuje Ferrante, jest też żoną Dominico Starnone (pisarza, którego również podejrzewano o ukrywanie się pod pseudonimem Ferrante). Hipoteza Gattiego oparta jest m.in. na tym, że majątek Starnone i Rai oraz dochody tej ostatniej powiększały się znacznie w tym samym czasie, kiedy książki Ferrante zdobywały popularność. Jednak ani Raja, ani Starnone, ani wydawca nie potwierdzili doniesień Gattiego.