Kalifornia
Spis treści
Kalifornia (ang. California) (wymowa:/kælɪˈfɔrnjə/ ) – najludniejszy, najbogatszy oraz trzeci co do wielkości (po Alasce i Teksasie) stan Stanów Zjednoczonych.
Położony na zachodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, nad Oceanem Spokojnym. Na północy graniczy ze stanem Oregon, na wschodzie ze stanem Nevada, na południowym wschodzie z Arizoną, a na południu z meksykańskim stanem Kalifornia Dolna.
Trzy największe metropolie stanu to: Los Angeles, San Diego i San Francisco. W Kalifornii znajduje się osiem z pięćdziesięciu największych miast Stanów Zjednoczonych.
Stan znany jest ze zróżnicowanego środowiska przyrodniczego i klimatu, a także z wielowarstwowego i wielokulturowego społeczeństwa.
Terytorium stanu rozciąga się między wybrzeżem Pacyfiku a górami Sierra Nevada na wschodzie, pustynią Mojave na południowym wschodzie i lasów (z przewagą sekwoi i jedlicy) na północnym wschodzie. Centrum stanu zajmuje Dolina Kalifornijska, jeden z najbardziej wydajnych rolniczo obszarów na świecie. Leżąca na terenie stanu Dolina Śmierci (86 m p.p.m.) jest najniższym punktem w Ameryce Północnej.
W okresie pierwszych kontaktów z Europejczykami Kalifornię zamieszkiwały ludy: Pomo, Kostanoan, Jokuc, Czumasz, Mohave (nie mylić z Mohawkami) i Serrano, mówiące językami: na-dene, tano, penutian i hokan-siu. W końcu XVIII w. Kalifornia została skolonizowana przez hiszpańskich osadników i stała się częścią wicekrólestwa Nowej Hiszpanii. W 1821 wraz z innymi terytoriami wchodzącymi w skład wicekrólestwa uzyskała niepodległość i stała się częścią Meksyku. Przez powstanie osadników amerykańskich i wojnę meksykańsko-amerykańską w latach 1846–1848 Kalifornia stała się częścią Stanów Zjednoczonych. W 1850 Kalifornia została przyjęta do Unii jako 31. stan. W XIX wieku, na wieść o odkryciu złóż złota w okolicach San Francisco, wybuchła tzw. Gorączka Złota. Było to przełomowe wydarzenie w dziejach całej Kalifornii. Dzięki masowemu napływowi osadników i poszukiwaczy złota stan zaczął się rozwijać. Wpływ gorączki złota na ten obszar doskonale obrazuje przykład San Francisco – z osady stało się nagle ludnym i prężnym miastem.
Na początku XX wieku Los Angeles stało się centrum amerykańskiego show-biznesu, który do dziś jest wizytówką miasta. Innymi ważnymi dla stanu dziedzinami gospodarki są turystyka, rolnictwo (głównie w Dolinie Kalifornijskiej), przemysł kosmiczny, informatyka i przemysł naftowy[potrzebny przypis].
Jest to najbogatszy stan Stanów Zjednoczonych; gdyby Kalifornia była oddzielnym państwem, byłaby 5. gospodarką na świecie, z produktem krajowym brutto wyższym niż PKB Wielkiej Brytanii.
Kalifornia na Netflix w pigułce:
- Tytuł: Kalifornia
- Rok produkcji: 1993
- Ocena: 6.2 / 10
- Reżyseria: Dominic Sena
- Obsada: Juliette Lewis; Brad Pitt; Michelle Forbes; David Duchovny
- Kraj produkcji: United States
- Czas trwania: 117 minut
- Kategoria: Thriller